PICK AND ROLL MÜDAFAASI
Stratejistler, yapacağımız işten önce bölgesel rakiplerimizin özelliklerini anlamamız gerektiğini söylüyor. Bu nedenle müdafaamıza geçmeden önce rakibimizi ne şekilde analiz etmeliyiz bir göz atalım.
Pick and roll savunmasının başarılı olması için sadece topun savunulması yada topsuz oyuncuların rotasyonlarını çalışmak yeterli olmaz. Rakip oyuncuların tipik özelliklerinin ve takımın hücum sistemlerinin bilinmesi gerekir.
Ne kadar üst düzey olursa olsunlar oyuncuların hemen hepsinin kolay değiştiremeyecekleri tipik özellikleri vardır ve bunları bilmek savunmaya avantaj sağlar.
Toplu Hücum Oyuncusunun Analiz Edilecek Özellikleri
♦ Penetreci mi?
♦ Şutör mü?
♦ Pasör mü?
♦ Sol yada sağ el kullanım durumu
♦ Oyuncuya özgü harekeleri var mı?
Screen Yapan Oyuncunun Analiz Edilecek Özellikleri
♦ Screen sonrasında devrilme sürati
♦ Devrilme sonrası iyi pozisyon alıp almadığı
♦ Screen sonrası pop-out oynayacak kadar iyi şutör olup olmadığı,
♦ İyi bir pasör ve oyunu okuma yeteneğinin olup olmadığı
♦ Sol yada sağ el kullanım durumu
♦ Oyuncuya özgü harekeleri var mı?
Oyuncuların Etkili Oldukları Bölgeler
Savunmanın bilmesi gereken önemli bir noktada oyuncuların etkili oldukları yani en iyi hücum ettikleri bölgeleri bilmektir. Birçok oyuncu için sahanın sol tarafı hemen hiç kullanılmayan bölgesidir. Yada örneğin topa sahip oyuncunun sol elinin iyi olmaması nedeniyle pick and roll’u sürekli sahanın solundan sağına doğru yapıyorsa savunma rotasyonlarını ona göre çalıştırmak kolaylık sağlayacaktır.
Rakip Hücum Organizasyonları
Rakibimizin sahanın neresinde, nasıl, hangi oyuncularla, hangi oyuncularla ne çeşit bir pick and roll oynandığını bilmek screen sonrası oyuncuların nasıl devrildiğini bilmek zorundayız.
Bilimsel Veriler, Analizler, Dokümanlar
Önemli bir konuda oyuncuların istatistik verileridir. Günümüz koçları istatistiklerden ziyade maç özeline baksa da bir önceki maç analizini yaparken dikkat edilecek oyuncuları kontrol etmek isterler.
Bu veriler ışığında çalışarak rakibimize karşı oluşturacağımız savunma stratejilerini en çok kullanılandan daha az kullanılana doğru sıralıyorum.
ÜSTTEN GEÇME
Hangi durumda kullanılır; Toplu oyuncunun çok etkili şutör olduğu durumda daha fazla tercih edilebilir bir savunma yöntemi olur.
Toplu oyuncunun savunması adamına çok yakın oynar ve screen olduğunda screen yapan oyuncunun üzerinden geçerek adamını tekrar bulur.
Savunma oyuncusunun screene takılmamak için screen yapan oyuncuya direnmesi ve onunla mücadele etmesi gerekir.
Bu yöntem man to man oynayan takım müdafaasının ana şablonudur. Koç’lar riskin az olması dolayısıyla genellikle üstten geçme yöntemini genel müdafaada da isterler.
Diagram
Guard iyi şutör ancak penetresi de etkili. 5\ numaralı müdafaa, perdeleme yapan (5) hücum oyuncusunun 1-2 adım gerisinde bekler.
Eğer (1) hücum oyuncusu penetre ederse yardım etmeye hazırdır. Bu esnada /1\ savunma oyuncusu screen’in üzerinden geçerek çok çabuk bir şekilde toplu oyuncunun karşısına gelmelidir. /5\ savunma oyuncusu içeri devrilen (5) oyuncu ile teması kaybetmeden geri dönmelidir.
ALTTAN GEÇME
Hangi durumda kullanılır; Hücum oyuncusunun iyi penetreci ancak zayıf şutör olması halinde kullanılır.
Screen yapan oyuncunun screen sonrası pop-out yaparak dışa açılıp şut atabilecek iyi bir şutör olması fakat toplu oyuncunun etkili şutör olmaması durumunda tercih edilebilir bir pick and roll savunması yöntemidir.
Screen yapan oyuncunun savunması adamını iterek screen’in daha uzakta yapılmasını ve toplu adamın savunmasının da kolayca alttan geçebileceği bir açıklığın oluşmasını sağlar.
Diagram
/5\ savunma oyuncusu perdelemeyi yapacak oyuncuyu yukarıdan takip eder. Perdeleme esnasında hücum oyuncusunu (5) vücudu ile kurallara uygun bir şekilde dışarı doğru iter.
Bu esnada /1\ savunma oyuncusu perdeleme yapan oyuncu ile savunmasının arkasından çok çabuk bir şekilde geçerek toplu oyuncunun (1) karşısına gelir.
SHOW UP
Hangi durumda kullanılır; Guard oyuncusunun şutör / penetreci; post oyuncusunun çabuk ve iyi bir uzun olması halinde kullanılır.
Screen sonrası Toplu oyuncunun gideceği yöne (koç tercihine göre) tam kapama veya yarı kapama ile önünü kesmesidir. Böylece toplu oyuncunun şut ritmini, zamanlamasını ve açısını bozar ve toplu oyuncunun savunması üstten geçerek kendi adamını savunur.
Bu süre içinde de toplu adamın savunması adamını tekrar bularak savunmaya yerleşir.
Savunma oyuncularının zeki ve çok atletik olmaları gerekmektedir. Müdafaanın başarıya ulaşabilmesi guard’ın dribbling yapmaya hazırlandığı sırada çok güçlü biçimde yolunu kesmesine bağlıdır.
Örneklem
/5\ savunma oyuncusu kısa ve etkili bir show-up sonrası çok çabuk adamına geri döner.
/1\ perdelemenin üzerinden geçerek (1) hücum oyuncusunun önüne gelir.
ARADAN GEÇME
Hangi durumda kullanılır; Toplu oyuncunun ve screen yapan oyuncunun çok etkili şutör olmadığı durumlarda kullanılabilir.
Perdeleme yapıldığında toplu oyuncunun savunması perdeleme yapan oyuncu ile onun savunması olan takım arkadaşının arasından geçerek çok çabuk biçimde adamını geri bulur.
Bu savunmanın uygulanabilmesi için screen yapan oyuncunun savunması geride bekleyerek takım arkadaşına aradan geçebileceği açıklığı yaratması gerekir.
SCREEN’İ İTME
Hangi durumda kullanılır; Dış şutu etkili uzun pozisyonundaki oyuncular ve şutu az etkili kısa oyuncuların screen kullandığı durumlarda uygulanabilir.
İtme; alttan geçmenin bir şeklidir. Tek fark screencinin savunmasının screeni itmesidir. İtme tekniğinde screen yapan adamın savunması kendi adamını iterek screenin istenilen yerde ve istenilen şekilde oluşmasına engel olurken aynı zamanda toplu oyuncunun savunmasına da screenin altından geçmesi için yer açmış olur.
İtme’nin başarılı olabilmesi için screen yapan oyuncunun savunmasının kendi adamını itebilecek kadar fiziksel güce sahip olması ve toplu oyuncunun da screenin altından geçerek kendi adamını penetre etmeden yada yakın atış yapmadan bulacak kadar hızlı olmasıdır.
SWITCH
Hangi durumda kullanılır; Birbirine yakın özellikteki oyuncular arasında yapıldığında etkili olan bir yöntemdir. Bu nedenle hücum, savunmada işleri zorlaştırmak için uzun oyuncunun kısaya ball screen yapmasını tercih eder.
Geçici Switch
Genellikle uzun-kısa screenlerinde toplu oyuncunun savunması kendi adamına yetişinceye kadar olan sürede uzun oyuncu show-up gibi toplu oyuncuda bir süre kalır ve onun hücumda penetre etmesini yada şut atmasını engelledikten sonra ve onun savunması adamını tekrar alınca kendi savunduğu oyuncuya geri döner.
Geçici switch de screen yapan oyuncunun savunması
♦ Birkaç dribling yapıncaya kadar
♦ Kendi adamı tekrar alıncaya kadar
♦ driblingci topu tutuncaya kadar
♦ Switch yaptığı adam üzerinde kalmaya devam eder.
Taktik Switch
Rakip hücumlarının sonunda sayı bulunamaması durumunda genellikle pick’n roll ile kalan sürede sayı şansı bulmaya çalışır. Bu gibi durumlarda kalan son 5-10 sn içinde yapılacak bir uzun- kısa switch sonunda oluşacak miss-macth ten rakibin yararlanma şansı çok azdır. Bu nedenle bu tür durumlarda da switch bir taktik olarak kullanılır.
DOUBLE TEAM
Hangi durumda kullanılır; etkili toplu oyunculara karşı bir önlem olarak tercih edilir. “Guard’ın iyi şutör” ve “pick and roll ‘u iyi oynayan bir oyuncu olması; uzun oyuncunun toplu oyuncunun savunmasına perdeleme yapması halinde kullanılır.
Double Team; toplu oyuncu müdafaası ve screenci müdafaası ile birlikte toplu oyuncuyu ikili sıkıştırması‘dır.
Amaç topun etkili oyuncunun elinden çıkmasını sağlayarak (bireysel becerileri etkisizleştirerek) daha az etkili oyuncuya top kullandırmaktır. Ancak başarısı double team dışındaki oyuncuların doğru rotasyonu yapmasına bağlıdır.
Bir diğer opsiyon double team’in biraz daha geç yapılmasıdır. Rakip hücum süresinin son 10 sn. içinde yapacağı pick and roll için rakibin double team’in zaafları olan rotasyon boşluklarından yada hatalarından yararlanacak kadar zamanı kalmayacaktır.
Örneklem
Oyuncunun üzerindeki baskıyı artırmak ve oyunu bozmak için /5\ no’lu oyuncu ile ikili sıkıştırma yapılır. /1\ gelen perdelemenin tersine kapatmalıdır ve toplu oyuncuya (1) yaklaşarak adımını yukarı doğru çekerek perdelemenin üzerinden geçmeye çalışmalıdır.
./5\ savunma oyuncusu perdeleme yapacak oyuncuyu (5) yakından takip ederek,(1)hücum oyuncusunun dribbling yoluna dikey ve saldırgan (agresif)bir şekilde çıkarak ikili sıkıştırmayı yapmalıdır.Daha sonra çok çabuk bir şekilde toplu oyuncuyu (1)savunma oyuncusuna /1\ bırakıp içeri devrilen (ROLL) kendi adamına (5) yetişmelidir.
YÖNLENDİRME
Hangi durumda kullanılır; Rakip oyuncunun zaaflarını değerlendirmek için kullanılır.
(1) Toplu oyuncunun savunması screen yapılan yönde pozisyon alarak toplu oyuncunun gideceği yönü kapatır ve toplu oyuncuyu screenin tersine yönlendirir. Bu arada screen yapan oyuncunun savunması da içeri gömülerek yön verme sırasında toplu oyuncunun yapabileceği penetreleri önlemiş olur.
Yön verme uygulaması özellikle köşeve forvet pick and roll’larında etkili olur. Toplu oyuncu yönlendirilerek hücum opsiyonları sahanın belli bir bölgesinde sınırlandırılır. Ayrıca yön verme ile hücum takımının perdelemesi devre dışı kalacağından oyunun inisiyatifi ve akışı savunma tarafından yönlendirilir. Screen sonrası devam edecek olan hücum organizasyonları oynanamayacağı için hücum takımında bir karmaşa ve şaşkınlık yaratır.